ဝတၳဳေရးလိုသူမ်ား လိုက္နာရမယ့္ အခ်က္ ၁၃ ခ်က္
...............................................................
(ေအာက္ပါေဆာင္းပါးေလးသည္ ေရႊအျမဳေတမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးဝင္းၿငိမ္း ဘာသာျပန္ထားသည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။ ဝါသနာရွင္ စာေရးသူမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္၍ ဆရာဦးဝင္းၿငိမ္း၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ျပန္လည္ေဖာ္ျပပါသည္။)
ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္းရဲ႕ ကေလာင္သစ္မ်ား ေပးပို႔လာတဲ့ စာမူမ်ားကုိ ေရႊအသစ္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ေဖာ္ျပေနတဲ့ က႑မွာ ပထမ စီစစ္တဲ့ ဆရာမ မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)ေရာ ကြၽန္ေတာ္ပါ စာေရးလိုသူမ်ား အတြက္ ထားရွိရမယ့္ အခ်က္အလက္ တခ်ဳိ႕ကို အလ်ဥ္း သင့္သလို ေရးသား ေဖာ္ျပ ခဲ့ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆရာမ်ားက တစ္ပုဒ္ ေဖာ္ျပ ခံရၿပီးခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္၊ ကြၽန္မ အခ်ိန္ မရေတာ့လို႔ မေရးေတာ့ ပါဘူး ဆိုတာမ်ဳိး ရွိသလို ဘာဆက္ ေရးရမွန္း မသိေတာ့လို႔ မေရးျဖစ္တာပါလို႔ အေၾကာင္းျပတဲ့ သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလထုတ္ The Writer မဂၢဇင္းမွာ စာေရး ဆရာမ Mona Simpson ေရးသားခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို ေရႊအျမဳေတရဲ႕ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ျပည့္ အထူးထုတ္မွာ ေမတၱာ လက္ေဆာင္အျဖစ္ ေဖာ္ျပေပး လိုပါတယ္။ သူ႔ေခါင္းစဥ္ကိုက ၀တၳဳ ေရးလိုသူမ်ား လိုက္နာရမယ့္ အခ်က္ ၁၃ ခ်က္လို႔ ဆိုထားတဲ့ အတြက္ ၀တၳဳတို ေရးဖို႔ ႀကိဳးစား ေနၾကတဲ့ သူမ်ားနဲ႔ အထူး အံ၀င္ခြင္က် ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ ပါတယ္။

စာေရးခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ သူေတြကို အၾကံေပးဖို႔ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ ခက္ပါတယ္။ ကြၽန္မက အၾကံလည္း ေပးခဲပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၁-၉၂ တုန္းက နယူးေယာက္ တကၠသိုလ္မွာ ဘြဲ႕လြန္ သမားေတြ အတြက္ ၀တၳဳေရး နည္း Workshop တစ္ခုမွာ ကြၽန္မတို႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကေတာ့ လိုက္နာရမယ့္ အခ်က္ ၁၃ ခ်က္ကို ေတြ႕လာရပါတယ္။ ဒီအခ်က္ ၁၃ ခ်က္ဟာ စာေရးခ်င္သူေတြ အတြက္ အမ်ားဆံုး အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ ပါတယ္။

စာေရးဆရာ ျဖစ္ရမည္ဟု မိမိကိုယ္ မိမိ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားပါ
..................................................................................
ကြၽန္မငယ္ငယ္ အသက္ ၁၉၊ ၂၀ ေလာက္တုန္းက ၀တၳဳတိုေတြ ေရးၿပီး မဂၢဇင္း တိုက္ေတြကို ပို႔ပါတယ္။ အဲဒီကေန အယ္ဒီတာ တစ္ေယာက္နဲ႔ အျပန္အလွန္ စာ အဆက္အသြယ္ ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အယ္ဒီတာက ကြၽန္မ ၀တၳဳေတြကို အႀကိမ္ႀကိမ္ အခါခါ ပယ္ေနတဲ့သူ ျဖစ္ေပမယ့္ ကြၽန္မဆီ စာေရးတဲ့ အခါမွာေတာ့ အားေပး စကားေတြ အျမဲ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ ၾကာတဲ့ အခါမွာ ကြၽန္မ ကိုလံဘီယာ တကၠသုိလ္မွာ စာေရးနည္း သင္တန္းကို ေလွ်ာက္ထား ခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္မကို လက္ခံလိုက္ၿပီလို႔ ၾကားသိရတဲ့ အခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနာက္ပိုင္း ကေန အေရွ႕ပိုင္းကို ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ အသိအကြၽမ္း ဆိုလို႔ တစ္ေယာက္မွ မရွိပါဘူး။ အေႂကြးေတြ တင္ေနတဲ့ ပညာသင္ တစ္ေယာက္ ေပါ့။ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ အရြယ္ ေရာက္ေတာ့ မဂၢဇင္း တစ္ေစာင္ရဲ႕ အယ္ဒီတာထံကို “ကြၽန္မမွာ စာေရးဆရာ ျဖစ္ေလာက္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိပါသလား”လို႔ စာေရးၿပီး ေမးခဲ့ပါတယ္။

သူ႔အေျဖက ယူေသာ္ ရ၏ ဆိုတဲ့ အေျဖမ်ဳိးပါ။ တိက် ျပတ္သားတဲ့ အေျဖ မဟုတ္ဘဲ စာေရးဆရာ ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ အခ်က္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ စာေရးဖို႔ ၀ါသနာပါသူမ်ား အေပၚမွာ ၾကင္နာ စိတ္ရွိသူ တစ္ဦးပါ။ ဒါေပမယ့္ သူ႔အေနနဲ႔ ကြၽန္မကို စာေရးဆရာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ သို႔မဟုတ္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာကိုေတာ့ လံုး၀မေျဖခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စာေရးဆရာ ဖစ္ဖို႔ ဆိုတာဟာ မိမိ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ လုပ္မွသာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အယ္ဒီတာ ဆီကစာ ရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကြၽန္မ စာေရးဆရာ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ေပမယ့္ သူနဲ႔ေတာ့ အဆက္အသြယ္ မရွိေတာ့ပါဘူး။ သူ႔အေနနဲ႔ ခုအခ်ိန္ခါမွာ သူေျပာခဲ့တဲ့ ကေလးမ တစ္ေယာက္ဟာ စာေရးဆရာ ျဖစ္ေနၿပီ ဆိုတာကိုလည္း သိမယ္ မထင္ပါဘူး။

စာေရးဆရာ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ခ်မွတ္ရတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ တိက် ခိုင္မာဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ အတြက္ ကိုယ့္ဘ၀မွာ စြန္႔လႊတ္ရတာ ေတြ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ အားလပ္ရက္ေတြမွာ သူမ်ားတကာ ေတြက အပန္းေျဖ ေနၾကေပမယ့္ ကိုယ္က လက္လြတ္ ဆံုး႐ႈံးတာမ်ဳိးေပါ့။ စာေရးမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ရင္ ေန႔စဥ္ ေနထိုင္ လႈပ္ရွားရတဲ့ ကိုယ့္ဘ၀ကိုလည္း အလိုလို ထိန္းေက်ာင္း ပဲ့ျပင္ၿပီးသား ျဖစ္ေစပါတယ္။ စာေရးခ်င္စိတ္ ျပင္းထန္ လာေလ ေရးႏိုင္ဖို႔ အစစအရာရာ ႀကိဳ တင္ျပင္ဆင္မႈေတြကို ေဆာင္ရြက္ေလ ျဖစ္လာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ေတာ့ မတူညီပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ ရဲရင့္တဲ့ လူငယ္မ်ားက ေကာလိပ္ေက်ာင္းမွာ သူတို႔ စာသင္စားပြဲေတြေပၚ မတ္တတ္တက္ ရပ္ၿပီး တစ္ေန႔မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ စာေရးဆရာ ျဖစ္ကို ျဖစ္ရမယ္လို႔ ေၾကညာသူေတြ ရွိသလို တခ်ဳိ႕ ကေတာ့လည္း ကိုယ့္ရည္မွန္းခ်က္ကို ႀကိတ္ၿပီး ထိန္းသိမ္းသူေတြ ရွိပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွာ စာေရးခ်င္ စိတ္ေၾကာင့္ အလုပ္ျပဳတ္တဲ့ သူေတြ၊ ထမင္းငတ္တဲ့ သူေတြ၊ ရည္မွန္းခ်က္ စြန္႔လႊတ္ ရသူေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဘ၀မွာ ဘယ္လိုပဲ အခက္အခဲေတြ ရွိပါေစ စာေရးဆရာ ျဖစ္ခ်င္သူကေတာ့ သူ႔ရည္မွန္းခ်က္ကို ဘယ္ေတာ့မွ လက္မေလွ်ာ့ပါဘူး။ မိမိ ယံုၾကည္ခ်က္ကုိ ခိုင္မာေအာင္ တတ္စြမ္းသေလာက္ ႀကိဳးစားပါ။ ခံစားခ်က္ ေျပေပ်ာက္သြားေအာင္ စာကေလး တစ္ပုဒ္၊ ႏွစ္ပုဒ္ေလာက္ေရး မယ္ဆိုသူေတြ အတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က ဇာတ္လမ္းေတြ အမ်ားႀကီး ေျပာျပခ်င္တယ္လို႔ ယံုၾကည္ ထားသူေတြ အတြက္ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ အခ်ိန္ယူၿပီး စာေရးပါ။ မိတ္ေဆြမ်ားနဲ႔ ညစာစားခ်ိန္ သို႔မဟုတ္ စကားစျမည္ ေျပာျဖစ္ခ်ိန္မ်ားမွာ ကိုယ့္ဇာတ္လမ္းကို ေျပာျပၾကည့္ပါ။ စာတစ္ပိုဒ္ သို႔မဟုတ္ ၀တၳဳတိုတစ္ ပုဒ္ဖတ္ၿပီးခ်ိန္မွာ ကုိယ္တိုင္ ျပန္ဖတ္ ၾကည့္ပါ။ ဒီစာက ထူးျခားမႈ ရွိရဲ႕လား ဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါ။ ကိုယ့္ရင္ထဲမွ“ငါ စာေရးဆရာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိရဲ႕လား” ဆိုတဲ့ အစြဲႀကီး ဘယ္ေတာ့မွ မထားပါနဲ႔။



စာေရးခ်င္တဲ့ အခါ အထူးသျဖင့္ ၀တၳဳေရးခ်င္တဲ့ အခါမွာ အခ်ိန္ကို သူ႔အလုိလို ယူတတ္လာပါလိမ့္မယ္။ အခ်ိန္က အမ်ားႀကီးကို လိုအပ္တာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ေရးသမွ်ေတြဟာ မွားေကာင္း မွားႏိုင္တယ္။ အဲဒါေတြကို ျပင္ဖို႔ဆင္ဖို႔ အခ်ိန္ ယူရဦးမယ္။ တစ္ခါတေလမွာ ဇာတ္လမ္းဇာတ္ ကြက္ကေလး တစ္ခုရဖို႔ အတြက္ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ စဥ္းစားရတာ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါလည္း အခ်ိန္ လိုအပ္တာပါပဲ။ ကိုယ္က ဘာအလုပ္မွ လုပ္စရာမလိုဘဲ သန္းႂကြယ္ သူေဌးႀကီး ျဖစ္ရင္ျဖစ္၊ ဘယ္ သူနဲ႔မွ ဆက္စပ္စရာ မလိုဘဲ တစ္ကိုယ္တည္း ေနရတဲ့ သီလရွင္ျဖစ္ရင္ျဖစ္၊ အဲဒီလိုမွသာ လူ႔အသိုက္အ၀န္းကေန ဖယ္ထြက္လို႔ ရမွာပါ။ ကိုယ္က လူထဲက လူတစ္ေယာက္သာ ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ လူေတြနဲ႔ ေနရင္း၊ စားရင္း၊ သြား ရင္းကပဲ ကိုယ္ေရးခ်င္တာကို စဥ္းစား ေတြးေတာရမွာပါ။ တစ္ေယာက္တည္း ေနမွ ေတြးလို႔ရတယ္ ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။

စာေရးခ်င္သူ တစ္ေယာက္ အတြက္ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ေနေန စာေရးဖို႔ စဥ္းစားႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိလာပါလိမ့္မယ္။
ေနာက္တစ္ခုက အခ်ိန္ ဇယားခ်ၿပီး အလုပ္လုပ္ပါ။ ကိုယ့္သတ္မွတ္ခ်ိန္ အတြင္းမွာ သတ္မွတ္ထားတာကို လုပ္ပါ။ အဲဒီ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ေပၚေပါက္ လာတဲ့ တျခား ကိစၥေတြကို မစဥ္းစားပါနဲ႔။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဒါေတြက အျမဲတမ္းလိုလို ရွိေနမွာမို႔ပါပဲ။ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ စိတ္ဓာတ္ က်ေနလို႔၊ အိမ္မွာ ဧည့္သည္ ေရာက္ေနလို႔၊ အိမ္က ေမြးထားတဲ့ ေခြးကို ေဆးခန္း ပို႔စရာရွိလို႔ အဲဒါမ်ဳိးေတြ ေထြလီကာလီ ေပၚေပါက္ လာခဲ့ရင္ ကိုယ့္အခ်ိန္ ဇယားကေန ေသြဖည္ သြားပါလိမ့္မယ္။ မိမိကိုယ္ မိမိ ခြဲစိတ္ ဆရာ၀န္ႀကီး တစ္ေယာက္လို၊ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ႀကီး တစ္ေယာက္လို လုပ္စရာ ရွိတာကို မူလ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတိုင္း လုပ္ႏိုင္ေအာင္ တိက်ျပတ္သား ရပါမယ္။ ပထမပိုင္းမွာေတာ့ လူတိုင္းဟာ ကိုယ့္အခ်ိန္ ဇယားကို ကိုယ္မထိန္းႏိုင္ၾကဘဲ ေဖာက္ဖ်က္ တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၾကာလာေတာ့ အခ်ိန္ ဇယားနဲ႔ အသားက်သြားပါလိမ့္မယ္။

စာေရး စားပြဲမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ေရာက္ရင္ ထိုင္ကိုထိုင္ပါ။ စိတ္ညစ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ပ်င္းေနတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ခ်င္တာျဖစ္ပါေစ၊ စာေရး စားပြဲကိုေရာက္ ကိုယ္ေရးရမယ့္ ဇာတ္လမ္း၊ ဇာတ္ကြက္ေတြဟာ ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။ တစ္ခါတေလမွာ စားပြဲမွာ မထိုင္ခင္ ေရးစရာေတြကို သတိရ လာတတ္တာလည္း ရွိပါတယ္။


ကိုယ့္အလုပ္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံပါ
..........................................
စာေရးဖို႔ အတြက္ လိုအပ္လာၿပီ ဆိုရင္ အခ်ိန္နဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေငြနဲ႔ ေသာ္လည္းေကာင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ လို အပ္ပါတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔၊ ေနရာေဒသ တစ္ခုအေၾကာင္း ေနာက္ခံထားၿပီးေရး မယ္လို႔ စဥ္းစားထားတယ္ ဆိုပါေတာ့။ အဲဒီအခါမ်ဳိးမွာ ကိုယ္က ဒီေနရာ၊ ဒီ ေဒသကို မေရာက္ဖူးဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုေရး ႏိုင္ပါ့မလဲ။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီေနရာကို ေရာက္ေအာင္ ေငြကုန္ခံၿပီးသြားသင့္ရင္ သြားရပါမယ္။ အခ်ိန္ကုန္ခံသင့္ရင္ ခံရ ပါမယ္။ ကိုယ္က အိမ္အတြက္ ပစၥည္း တစ္ခုခု၀ယ္မယ့္အစား စာေရးဖို႔ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံလိုက္ျခင္းလို႔ ခံယူပါ။ ရဲရင့္ပါေစ။ အခ်ိန္မတန္ေသးခင္ ေအာင္ျမင္မႈကို မတမ္းတပါနဲ႔။ ပင္ကုိ သဘာ၀အားျဖင့္ စိတ္ပူတတ္သူျဖစ္ရင္ ဒီတစ္ႏွစ္အတြင္း စာေရးဆရာျဖစ္လာ မယ္လို႔ ႀကိဳတင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး ျဖစ္ ေအာင္ႀကိဳးစားပါ။ ျဖစ္ရမယ္လို႔လည္း ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတိေပးပါ။ တစ္ႏွစ္ ကုန္ဆံုးသြားတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္လုပ္ရပ္ ေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ပါ။ တစ္ႏွစ္ဆို တဲ့ အခ်ိန္ကာလဟာ သိပ္မ်ားတဲ့အခ်ိန္ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီကာလအတြင္းမွာ ကိုယ္ ျဖစ္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားတာကို ျဖစ္ေအာင္လုပ္ပါ။


အားလပ္ခ်ိန္မ်ားကို ေမ့ထားလိုက္ပါ
........................................
စာေရးဆရာ ျဖစ္ခ်င္သူမ်ား အတြက္ အားလပ္ခ်ိန္ ဆိုတာ မလိုအပ္ပါ ဘူး။ အခ်ိန္ျပည့္အလုပ္လုပ္ဖို႔ လိုပါ တယ္။ ကိုယ္ေရးေနတဲ့၀တၳဳဇာတ္လမ္း တစ္ေန႔ထက္ တစ္ေန႔ အရွိန္ တက္လာဖို႔ပဲ သတိျပဳရပါမယ္။ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ားနဲ႔ အေပ်ာ္ခရီး တစ္ေနရာကိုထြက္ဖို႔ရွိတယ္ ဆိုရင္လည္း ျငင္းလိုက္ပါ။ သူတို႔က မင္းစာအုပ္ေတြ ယူခ့ဲပါကြာ၊ ငါတို႔မွာ လည္း အလုပ္ရွိတာပါပဲလို႔ ဆိုၾကပါ လိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔စကားကို ယံုစားၿပီး လိုက္သြားမယ္ ဆိုရင္ သူတို႔နဲ႔ အတူ ေရာၿပီး စီးေမ်ာေနမိမွာ အမွန္ပါပဲ။ ဆိုၾကပါစို႔၊ သူတို႔က တေပ်ာ္တပါးနဲ႔ ျမက္ရိတ္ ေနၾကခ်ိန္မွာ ကိုယ္က အခန္႔ သားထိုင္ၿပီး စာအုပ္တစ္အုပ္ ဖတ္ေနလို႔ ျဖစ္ပါ့မလား။ ဒါေၾကာင့္ အစကတည္းက ေရွာင္လိုက္ျခင္းက အေကာင္းဆံုးပါ။

တာ၀န္သည္ အႏုပညာ၏ ရန္သူျဖစ္သည္
......................................................
အခ်ိန္ဇယား ကန္႔သတ္ၿပီး ေန႔စဥ္ ကိုယ့္စည္းကမ္းနဲ႔ ကိုယ္ေနထိုင္တတ္လာသူ တစ္ေယာက္ဟာ အလုပ္ထဲမွာ ကိုယ့္ဘာသာ ကိုယ္လြတ္လပ္ၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္ လာပါလိမ့္မယ္။ တခ်ဳိ႕ စာေရးဆရာ မ်ားကေတာ့ တစ္ေန႔ကို စာမ်က္ႏွာ ဘယ္ေလာက္ၿပီးရမယ္ ဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ ခ်က္ထားၿပီး စာေရးတတ္ၾကပါတယ္။ ကြၽန္မကေတာ့ အဲဒီေလာက္ႀကီး တိက်တဲ့ ဇယား ကန္႔သတ္ထားဖို႔ မလိုဘူး ထင္ပါတယ္။ ကိုယ္ေရးေနတဲ့ ၀တၳဳမွာ ၀င္စား ေနဖို႔သာ လိုအပ္ၿပီး တစ္ရက္ ထက္တစ္ရက္ ဇာတ္ရွိန္ တက္လာဖို႔သာ လိုအပ္ပါတယ္။


“သင့္တယ္”ဆိုျခင္းက “ေကာင္းတယ္” ဆုိျခင္း၏ ရန္သူျဖစ္သည္
............................................................................
ကြၽန္မ သူငယ္ခ်င္း Allan Gurganus က သူပို႔ခ်တဲ့ စာေရးနည္း သင္တန္းမ်ားမွာ ဒီစကားလံုးကို အျမဲ သံုးပါတယ္။ သူေျပာျပတာက တစ္ခါ တုန္းက Joseph Cladwell က ေျပာဖူး တယ္တဲ့။ စာေရး ဆရာမ်ား အေနနဲ႔ လြယ္လြယ္ ေရးၿပီးႏိုင္ေစဖို႔ လုပ္တဲ့ နည္းတစ္နည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ကိုယ့္ အဆင့္ကို ႏွိမ့္ၿပီး ေရးျခင္း ျဖစ္ပါသတဲ့။ တကယ္ေတာ့ ဒီနည္းဟာ လက္ေတြ႕ က်တဲ့နည္းတစ္နည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ကြၽန္မတို႔ အေနနဲ႔ စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပထမဆံုး မူၾကမ္းဟာ ဘယ္ နည္းနဲ႔မွ သူ႔အတြက္ ဂႏၴ၀င္ စာတစ္ပုဒ္ ျဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူး။ စာေရး ဆရာတိုင္း ဟာ စာမူတိုင္းကို အထပ္ထပ္ အခါခါ ဖတ္၊ အထပ္ထပ္ အခါခါ ပင္ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕၀တၳဳေရး ဆရာမ်ားကေတာ့ ပထမ ဦးစြာ ဇာတ္လမ္း အက်ဥ္းကို ေရးလိုက္ ၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ လုိတဲ့ ေနရာမွာ လိုသလို ျဖည့္စြက္ ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္း၊ အေရာင္ ျဖည့္ျခင္း စတာေတြကို လုပ္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ဇာတ္ေကာင္ မ်ားရဲ႕ စ႐ိုက္ကို ဦးစြာ စဥ္းစားၾကပါ သတဲ့။ တခ်ဳိ႕စာေရး ဆရာမ်ားက သူတို႔ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ဇယား အတြင္း ေဘာင္၀င္ေအာင္ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းပဲ ေရးၾကပါသတဲ့။ ဒီလူမ်ားက ေနာက္တစ္ႀကိမ္ အေခ်ာျပန္ ေရးေလ့ မရွိၾကေတာ့ပါဘူး။


၀တၳဳတစ္ပုဒ္ ေရးနည္း တိတိက်က်ကို မည္သူမွ် သင္ၾကား မေပးႏိုင္ပါ
၀တၳဳတစ္ပုဒ္ကို ဘယ္လိုေရးရ မယ္ဆိုတာ ဘယ္သူမွ တိတိက်က် သင္ေပးလို႔ မရပါဘူး။ ဘာနဲ႔တူသလဲ ဆိုေတာ့ ကြၽန္မတို႔ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ ေယာက္ ခ်စ္ၾကတယ္ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ ဘယ္လို ခ်စ္တာလဲ ဆိုတာ မေျပာႏိုင္သလို တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္လည္း မတူပါဘူး။ အဲဒီလိုပါပဲ၊ စာေရးတဲ့ ေနရာမွာ ၀တၴဳဆိုတာ ဘယ္လို ေရးရမယ္လို႔ တိတိက်က် သင္ေပးလို႔ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

စာေရးခ်င္စိတ္ ရွိသူက သူ႔အလုပ္ ကိုသူလုပ္ရင္း သူ႔နည္းကို သူေတြ႕သြားပါလိမ့္မယ္။ မွားရင္း၊ ျပင္ရင္းကေန နည္းလမ္း အမွန္ေတြကို ရသြားမွာပါ။ မ်ားမ်ားေရးေလ နည္းလမ္းေကာင္း ေတြ႔ေလ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယ အႀကိမ္ ေရးရာမွာ ပထမ အႀကိမ္ေလာက္ စိတ္ဖိစီးမႈ မရွိႏိုင္ေတာ့သလို ေနာက္ ထပ္ေရးေလ လြယ္ကူ လ်င္ျမန္သြားေလ ပါပဲ။

မ်ားမ်ားေရးျခင္းအားျဖင့္ ဘယ္ပံုစံဟာ မိမိႏွင့္ သင့္ေတာ္မည္ကို ေတြ႕ရွိလာမည္
တခ်ဳိ႕ စာေရးဆရာမ်ားက ၀တၳဳ တိုေရာ ၀တၳဳရွည္ပါ ကြၽမ္းကြၽမ္းက်င္က်င္ ေရးႏိုင္ၾကေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ဆရာ မ်ားကေတာ့ တစ္မ်ဳိးကိုသာ ကြၽမ္းက်င္ ၾကပါတယ္။ ၀တၳဳတို ေရးသူမ်ားက ႐ုတ္တရက္ ခ်က္ခ်င္း ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို စိတ္အား ထက္သန္ၿပီး ၀တၳဳရွည္ သမားမ်ားကေတာ့ အခ်ိန္ ကာလ ရွည္ၾကာစြာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ျဖစ္ ရပ္မ်ား အေပၚမွာသာ စိတ္၀င္စားၾကပါ တယ္။ သူတို႔က ေရွ႕တစ္လွမ္းတိုး ေနာက္ ႏွစ္လွမ္းဆုတ္ ဆိုတဲ့နည္းကို စိတ္အား ထက္သန္ၾကသူေတြ ျဖစ္ပါ တယ္။

ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားသည့္ အႏုပညာ ရွင္ျဖစ္၊ မျဖစ္ ေျပာရန္ ခက္သည္
စာေရးနည္း သင္ၾကား ပို႔ခ်တဲ့ သင္တန္းမ်ားမွာလည္း စာကို ဘယ္လိုေရးမယ္ ဆိုတာသာ သင္ၾကား ပို႔ခ်တာပါ။ ၀တၳဳေကာင္းတစ္ပုဒ္ ျဖစ္လာဖို႔ ဘယ္လို ဆင့္ပြား ေတြးယူမယ္ ဆိုတာေလာက္ အထိ သင္ေပးလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ အေတြးဥာဏ္ ကြန္႔ျမဴးႏိုင္ဖို႔က မိမိ အားထုတ္မႈသာ ျဖစ္ပါတယ္။


အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကို ၀တၳဳ ဇာတ္ေၾကာင္း အျဖစ္ ျပန္လည္ အသံုးခ်ျခင္း
ဆရာမ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ အရက္ ေသာက္ျခင္း၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲျခင္းကို ေထာက္ခံတယ္လို႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတေလမွာေတာ့ စိတ္လြတ္ကိုယ္လြတ္ ေနတတ္တဲ့သူမ်ား ဖန္တီးတဲ့ ၀တၳဳမ်ားဟာ ပိုၿပီး ေကာင္းေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါဟာ မူးယစ္ ေသာက္စားျခင္းေၾကာင့္လို႔ ကြၽန္မ တစ္ထစ္ခ် မဆိုလိုေပမယ့္ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ေနထိုင္သူမ်ား ထံမွ ထြက္လာတဲ့ ၀တၳဳမ်ားဟာ ပိုေကာင္းတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ကြၽန္မ ၀န္ခံရပါလိမ့္မယ္။

အသံထုတ္ၿပီး စာဖတ္သည့္ အက်င့္
ကိုယ္ေရးထားတဲ့ စာကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ စိတ္ထဲက ဖတ္ၾကည့္ေနရင္ ေခ်ာေနေပမယ့္ အသံထုတ္ၿပီး ဖတ္ၾကည့္ လိုက္တဲ့ အခါမွာ မလိုအပ္ဘဲ ပြေယာင္းေနတဲ့ စကားလံုးေတြကို ေတြ႕လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာပိုဒ္တစ္ပိုဒ္ ေရးၿပီးတဲ့ အခါတိုင္း အသံထုတ္ၿပီး ဖတ္ၾကည့္ပါလို႔ ကြၽန္မ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။


စာအုပ္ေကာင္းမ်ားကို ဖတ္ပါ
ဂႏၴ၀င္ စာအုပ္ႀကီးမ်ားကို ဖတ္ပါ။ ဖတ္ၿပီးရင္လည္း ျပန္ဖတ္ပါ။ ဒီ၀တၳဳ ႀကီးမ်ားထဲက ဇာတ္ေကာင္မ်ားကို အထူး ဂ႐ုျပဳပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစာေရး ဆရာႀကီးမ်ားကို မနာလိုစရာ မဟုတ္ဘဲ အားက်ဖို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔လို ကိုယ္ေရးတတ္ဖို႔ အားက် ေစခ်င္တာပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတေလမွာ အေရာင္းရ အတြင္က်ယ္ဆံုး စာေရးဆရာ၊ ဆရာမ တစ္ေယာက္ရဲ႕၀တၳဳကို ဖတ္ၿပီး သိမ္ငယ္ စိတ္၀င္တတ္တဲ့ သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို မျဖစ္ရပါဘူး။ ခ်က္ေကာ့ဖ္တို႔၊ ေတာ္လ္စတိြဳင္းတို႔ ၀တၳဳႀကီးေတြကို ဖတ္ၿပီး စိတ္ဓာတ္က်လို႔ ဘယ္ ျဖစ္ပါ့မလဲ။ ကြၽန္မ တပည့္ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ သူတို႔ စိတ္ဓာတ္က်တ့ဲ အခါမ်ဳိးမွာ အဲဒီလို ၀တၳဳႀကီးေတြကို ဖတ္ၿပီး ငါတို႔လည္း ဒီေလာက္ေတာ့ ေရးတတ္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ အေတြး ၀င္လာကာ စာျပန္ ေရးၾကတယ္လို႔ ကြၽန္မကို ေျပာျပဖူးပါတယ္။

မိတ္ေဆြမ်ားထဲမွာ ကိုယ့္ပရိသတ္ကို ရွာပါ
ကိုယ္ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္က ကိုယ့္စာေတြကို ေ၀ဖန္ အၾကံဥာဏ္ ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ စာေရးသူမ်ားက ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ၀ိုင္းဖြဲ႕ၿပီး တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ဖလွယ္ကာ ကိုယ့္စာသူဖတ္၊ သူ႔စာကိုယ္ဖတ္ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္စာကို ဘယ္သူက ဘယ္လို ေဆြးေႏြးတယ္၊ ဘယ္လို ေ၀ဖန္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း မွတ္စု စာအုပ္မွာ ခ်ေရးထား တတ္ၾကပါတယ္။ ဒီမွတ္ခ်က္ေတြကို ေနာင္မွာ ျပန္ဖတ္ရင္း အၾကံေကာင္း ဥာဏ္ေကာင္းေတြကို ရယူ ျပင္ဆင္ၾကပါ တယ္။ တခ်ဳိ႕ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြက ပ်စ္ပ်စ္ႏွစ္ႏွစ္ ရွိတဲ့အတြက္ ကိုယ့္ကို အ႐ႈိက္ ထိုးသလို ျဖစ္တတ္တဲ့ အခါေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီအခါမ်ဳိးမွာ သူက ကိုယ့္ကို မလိုလို႔ တမင္တကာ ေရးသလား သံုး သပ္ၾကည့္ပါ။ သက္သက္မဲ့ ေရးတာ ဆိုရင္ေတာ့ သူ႔မွတ္ခ်က္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈ ထားလို႔ ရပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ကေတာ့ ဒီလို စုေပါင္း ေဆြးေႏြးျခင္းဟာ စာေကာင္း ေပေကာင္းမ်ားကို ထြက္ေပၚ လာေစတတ္ပါတယ္။

ဒါက ဆရာမ Mona Simpson ေရးသား ေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးခ်င္စိတ္ ရွိသူမ်ား အတြက္ လိုက္နာသင့္တာေတြ အမ်ား ႀကီးပါတာ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ ကိုယ့္ခံစားခ်က္ေတြကို စာမ်က္ႏွာမ်ား ထက္ေပၚမွာ ခ်ေရးႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။


၀င္းၿငိမ္း
*အြန္လိုင္းေရႊဝထၳဳတ္ိုဆု မွျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။ခြင္႔ျပဳခ်က္မေတာင္းခံဘဲကူးယူခဲ႔သည္အတြက္ခြင္႔လႊတ္
နားလည္ေပးပါရန္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။စာေပတန္းဖိုးခ်စ္ျမတ္ႏိုးစြာျဖင္႔.............