ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုသည္ မိရိုးဖလာအဆင့္မ်ွသာရွိၾကသည္။ အခ်ိဳ ့ဆိုလ်ွင္ မိရိုးဖလာအဆင့္ပင္ မရွိ။ နာမည္ခံ သက္သက္သာၿဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဟု အမည္ခံထားပါလ်က္ ဘုရားမသိ၊ တရားမသိၿဖစ္ေနသည္မွာ မ်ားစြာ၀မ္းနည္းဖြယ္ ေကာင္းလွပါသည္။ ဗုဒၶရဲ ့အေၾကာင္း၊ ဗုဒၶရဲ ့၀ါဒ၊ ဗုဒၶရဲ ့လမ္းစဥ္ေတြ သိဖုိ ့မဆိုထားနွင့္။ အထူးသၿဖင့္ ရွိခိုးသည္ကိုပင္ ထိၿခင္း ငါးပါးၿဖင့္ပင္ ထိေအာင္ရွိမခိုးတတ္။ ရဟန္းသံဃာကိုလည္း စကားမေၿပာဆိုတတ္။ရုပ္ရွင္ဗီြဒီယုိတခ်ိဳ ့တြင္ မင္းသမီးအမ်ားစုသည္ ဆံပင္ဖားလ်ားခ်လ်က္ ရွိခိုးတတ္ေသးသည္။ ထိုသို ့ဆံပင္ဖားလ်ားနွင့္ၿဖစ္၍ ရွိခိုးေသာအခါ ထိၿခင္းငါးပါးနွင့္ေ၀းစြ လက္ေခ်ာင္း မ်ားကိုပင္ ၾကမ္းၿပင္နွင့္ထိမွာစိုးရြံ ့သည္အလား အၿပဳအမူဆိုးမ်ားကို ေတြ ့ေနရသည္။
သူမ်ားဘာသာ သူမ်ားအေၾကာင္းကို ေၿပာေနၿခင္းထက္ မိမိဘာသာ မိမိလူမ်ိဳးအေၿပာမခံရေအာင္ တင္ၿပၿခင္းသာၿဖစ္ပါ သည္။ စင္စစ္ ရွိခိုးရာတြင္ မိမိသႏၱာန္ရွိ မာန္မာနတရားတို ့ကို ဖယ္ရွားကာ ၀ပ္ခ်ၿခင္းၿဖစ္၍ မာန္္ေလ်ာ ့သည္ဟုဆိုနိုင္ပါသည္။ ထို မာန္ေလ်ာ ့နိုင္ၿခင္းသည္ပင္ မဂၤလာတစ္ပါးၿဖစ္သည္။
ဘုရားပေစၥကာ ၿမတ္သံဃာနွင့္
ဆရာမိဘ ေယာကၡမဆို
အစ္ကိုအစ္မ ဂုဏ၀ုဃို သက္ၾကီးဘိႏွင့္
ကိုယ္၏လင္သား ဆယ့္သံုးပါးကို
မမွားမွန္စြာ ပူေဇာ္ရာသည္။
အထက္ပါ ၁၃ ပါးေသာသူတို ့သည္ ရွိခိုးထိုက္သူမ်ားၿဖစ္ပါသည္။
ရွိခိုးရာတြင္လည္း ေၿခ လက္ နဖူး တံေတာင္ ဒူး ဟူေသာ ငါးပါးၿဖင့္ ထိေအာင္ ရွိခိုးရသည္။ ရွိခိုးၿခင္းတြင္
-ကိုယ္ၿဖင့္ရွိခိုးၿခင္း(ရတနာသံုးပါး ၊ မိဘ၊ ဆရာသမားတို ့၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို အာရုံၿပဳ၍ ထိၿခင္းငါးပါးၿဖင့္ရွိခိုးၿခင္း)
-နွုတ္ၿဖင့္ရွိခိုးၿခင္း(ရတနာ၃ ပါး ၊ မိဘ၊ ဆရာသမားတို ့ ၏ဂုဏ္ေက်းဇူးကို နုွုတ္ၿဖင့္ ထုတ္ေဖာ္ရြတ္ဆိုၿခင္း)
-စိတ္ၿဖင့္ရွိခိုးၿခင္း(ရတနာသံုးပါး ၊ မိဘ၊ ဆရာသမားတို ့၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို စိတ္ထဲမွာ အဖန္တလဲလဲေအာက္ေမ့ၿခင္း) တို ့ၿဖစ္ပါသည္။
လူသားတို ့ေနထိုင္ၾကရာတြင္ ပတ္၀န္းက်င္အသိုင္းအ၀ိုင္းၿဖင့္ ေနထိုင္ၾကရသည္။ သင့္ေလ်ာ္ေသာ လူမူက်င့္၀တ္မ်ားနွင့္ အတူ ဗုဒၶဘာသာ၏အေၿခခံ သရဏဂုဏ္ကိုတည္ေစလ်က္ ေနထိုင္သင့္ပါသည္။
တိုးတက္လာေနေသာ လူေနမွုအဖဲြ ့အစည္းအတြင္းတြင္ မိမိ၏ရိုးရာ ဗုဒၶဘာသာက်င့္၀တ္၊ စည္းကမ္း၊ ယဥ္ေက်းမွုအၿပဳ အမူမ်ားတြင္ တာ၀န္သိစြာ ထိန္းသိမ္းသင့္သည္။ ရဟန္းသံဃာမဆိုနွင့္။ ကိုယ္ထက္ အသက္၀ါၾကီးသူနွင့္ေတြ ့လ်ွင္ လက္အုပ္ခ်ီ နွုတ္ဆက္တတ္ၿခင္းသည္ ရွက္စရာမဟုတ္ပါ။ ၿပဳသင့္သည့္ လူ ့ယဥ္ေက်းမူေလးၿဖစ္၏။ တစ္ရက္တစ္မနက္ပင္ၾကီးသူၿဖစ္ပါေစ ထိုသူသည္ သင့္ထက္ လူေလာကတြင္ စတင္ေၿခခ်ခြင့္ရသူၿဖစ္၍ သီလအားၿဖင့္ ပိုၿမင့္သူသာၿဖစ္သည္။
လူၾကီးမိဘကေပးလ်ွင္ လက္နွစ္ဘက္ၿဖင့္ခံယူတတ္ရမည္ၿဖစ္သလို ၄င္းတို ့ေရွ ့ၿဖတ္ေလ်ွာက္လ်ွင္လည္း ခါးညႊတ္၍ သြားသင့္သည္။ ထိုအၿပဳအမူေလးမ်ားသည္ ပင္ပန္းေသာ အၿပဳအမူမ်ားမဟုတ္ပါ။ယဥ္ေက်းေသာ ကၠေၿႏၵၿဖစ္ေစသည့္ လိုက္နာ ရမည့္ လူငယ္တို ့၏ ၀တ္ေလးမ်ားၿဖစ္ပါသည္။ထိုသို ့ ဦးညႊတ္နွုတ္ဆက္သင့္သူကို ဦးညႊတ္သင့္သလို ၿပဳံး၍နွုတ္ဆက္သင့္သူကို ၿပံဳး၍နွုတ္ဆက္သင့္ပါသည္။
ၿမန္မာဆိုသည္မွာ ယဥ္ေက်းေသာလူမ်ိဳးမ်ားၿဖစ္ခဲ့သည္မွာ ေရွးယခင္ကတည္းကၿဖစ္ပါသည္။ ယခုေရးသားေသာအၿပဳ အမူမ်ားသည္ ငယ္စဥ္ကတည္းက သိရွိၿပီးသားၿဖစ္ေသာ္ၿငား လိုက္နာတတ္ေသာ အက်င့္ေလးမ်ားမွာမူ ယေန ့လူငယ္အမ်ားစု တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္ေန၍ ေရးသားၿခင္းၿဖစ္သည္။
တကၠသုိလ္၀န္းက်င္တ၀ိုက္တြင္ ဆရာမကိုပင္ ဆိုင္ကယ္နွင့္တိုက္လုမတတ္ သြားလာေနမွုမ်ား၊ ဆရာက စာအုပ္ေပး တာကိုပင္ ၿဖတ္ခနဲဆဲြလုသလို အၿပဳအမူမ်ား၊ မိသားစုတြင္လည္း ဘိုးဘြားမိဘကို မေခ်မငံၿပန္လွန္နွုတ္ထိုးေနမွုမ်ား၊ ရဟန္း သံဃာမ်ားေရွ ့တြင္ မသင့္ေလ်ာ္သည့္အေၿပာအဆိုမ်ားသည္ မိမိတို ့ၿပဳၿပင္သင့္သည့္အရာမ်ားၿဖစ္သည္။
စကားေၿပာဆိုရာတြင္ မိေကာင္းဖခင္ သားသမီးပီသစြာ ရိုင္းပ်ေသာ စကားအသံုးအနွုန္းတို ့ကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္၏။ မယဥ္ေက်းေသာေခတ္က လူရိုင္းမ်ားအတြက္ ယဥ္ေက်းမွုဆိုသည္မွာ မည္မည္ရရ မရွိခဲ့ေသာ္လည္း တိုးတက္လာေသာ ဤေခတ္အေၿခအေနတြင္ ကၽြနု္ပ္တို ့တြက္ ယဥ္ေက်းၿခင္းအမူအရာသည္ မ်ားစြာမွ အေရးပါလာပါသည္။
မိမိယဥ္ေက်းမွုအမူအရာသည္ မိမိတြက္သာမက မိဘဘိုးဘြားနွင့္ နိုင္ငံထိပင္ သက္၀င္ေစသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ သားစဥ္ ေၿမးဆက္ ယဥ္ေက်းၿခင္းနွင့္အတူ ဗုဒၶဘာသာပီပီ ရွိခိုးတတ္ေစဖို ့အၿမဲမၿပတ္ သတိထား ထိန္းသိမ္းသင့္ပါသည္။

ဧပရယ္ေဆြေဆြ